Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?
DEHB aşırı hareketlilik ve dürtüselliğin ön planda olduğu nöropsikiyatrik bir gelişim farklılığıdır. Toplumda yaygınca bilinenin aksine ilgisiz ebeveynlikten kaynaklı şımarıklık, tembellik, zihinsel yetersizlik, inatçılık ve yaramazlık değildir!
Stresli gebelik, gebelikte sigara ve alkol kullanımı, prematüre doğumlar, beynin oksijensiz kalması, kafa travmaları DEHB’yi tetikleyebilir!
DEHB’de bellek, dikkat, karar verme ve yönetici işlevler gibi önemli görevleri olan prefrontal cortexte, motor duyu bölgeleri olan bazal ganglionlarda ve hareketlerimizdeki ölçüyü, dengeyi sağlayan serebellumda sağlıklı örnekleme göre işlevsel farklılıklar görülmektedir.
Özetle DEHB olan bireylerde gözlemlenen davranışlar:
- Harekete geçmeden önce düşünme ve karar verme becerisinde sorunlar.
- Çalışma belleğinde aksaklıklar.
- Hedeflerine ulaşmak için duygularını yönetmek ve kontrollü davranmakta sıkıntılar.
- Dikkati uzun süre odaklayamama ve sürdürememe.
- Planlama, organizasyon ve zaman yönetiminde sıkıntılar.
- Okul başarısında gözle görülür gerilik/azalma.
- Sağlıklı arkadaş ilişkileri kuramama.
Yine toplumda yaygın bilinenin aksine DEHB sadece çocukluk döneminde tanımlananan bir gelişim farklılığı değildir! Yaşam boyu ve her yaş grubunda tanımlanabilir! Çocukluk döneminde daha çok aşırı hareketliliğin baskın olduğu tip görülürken yetişkinlikte daha çok dikkat eksikliğinin baskın olduğu tip görülmektedir.